Yıldız ve Müşfik Kenter Ankara Devlet
Konservatuvarını başarıyla bitirmiş, Devlet Tiyatroları'nın çeşitli
oyunlarında Ankaralıları kendilerine hayran bırakırken, bir gün sevgili
hocaları Muhsin Ertuğrul Devlet Tiyatroları'nın başındaki görevinden
ayrıldı. Ardından da onlar...

Muhsin Ertuğrul, Kenterler'in
Devlet Tiyatroları'ndan ayrılıp, İstanbul'a geleceklerini öğrenince
Muammer Karaca'ya şöyle yazmıştı: "Hele Yıldız'la Müşfik'e gelince,
onların yapmak istedikleri tamamiyle deliliktir. Türkiye'de bir
sanatçıya sağlanan en yüksek mevki ve parayı, üstelik garantili bir
istikbali bırakıp da böyle akibeti meçhul bir işe atılmak, sırf sanat
yapmak için de olsa, aklın kabul edemeyeceği bir harekettir."

İstanbul'a
gelip, M. Ertuğrul'la birlikte onun yönetimindeki Küçük Sahne'de
oynamaya başladılar. 1951'de açılan Küçük Sahne, kurucularından Vedat
Nedim Tör'ün sonradan kullandığı bir deyimle, verimli bir fidelik
olmuştu. Oradan yetişenler daha sonra pek çok tiyatronun başına
geçtiler. Yıldız ve Müşfik Kenter, Şükran Güngör ve Kamran Yüce o
yıllarda biraraya geldiler ve ayrılmaz bir dörtlü olarak uzun yıllar
birlikte tiyatro yaptılar.

Kadroda, Cahit Irgat, Genco Erkal gibi
oyuncular da vardı. "Salıncakta İki Kişi" ilk oyunlarıydı. Onu "Çöl
Faresi", "Tahta Çanaklar" gibi eserler takibetti. Kenter kardeşler, iki
yakın arkadaşlarıyla sonra "Site Tiyatrosu"nu kurdular, ardından
"Birleşmiş Oyuncular". Her gittikleri tiyatroda yeni bir isimle
oynamaktan vazgeçip, tiyatrolarının adını 62'de hem İstanbul kentini
temsilen, hem de soyadlarına atfen "Kent Oyuncuları" koydular. Önce
Karaca Tiyatrosu'nda, sonra da Dormen Tiyatrosu'nda konuk oyuncu olarak
perde açtılar. İlk oyunlarından başlayarak, seyircinin ve ödül
jürilerinin göz bebeği oldular. Birlikte defalarca o yılların en
prestijli ödülü olan "İlhan İskender Armağanı" kazandılar. İonesco'nun
yazdığı, "Sandalyeler" gibi seyircinin pek de kolay anlamayacağı
düşünülen oyunları, kolaylıkla sahneleyip, aylarca kapalı gişe
oynadılar. Haldun Dormen'in tiyatrocu kişiliği, bu genç ve zarif iki
kardeşle uyuşmuş, başarılı çalışmaları yıllarca birlikte devam etmişti.
Öyle ki, kendi tiyatrolarını yaptırıp, Harbiye'deki "Kenter Tiyatrosu"na
taşınırken, Haldun Dormen'in verdiği kokteylde ardında bıraktığı
anıların, daracık soyunma odalarının, teknik imkansızlıkların ve dolu
dolu salonun ve alkışların iziyle, Yıldız Kenter'in gözleri dolmuştu.

1968'de
Harbiye'deki "Halaskargazi Cad. No:35'deki yuvalarına taşındılar. O
yıllara göre, çok zarif, çok ince zevkle döşenmiş, örnek bir tiyatroydu
Kenter Tiyatrosu. Girişine Gorbon Işıl tarafından yapılan seramik pano,
tiyatroya hem farklı bir şıklık katmıştı, hem de büyük yenilikti.

Ama
bu tiyatroyu yapmak hiç de kolay olmamıştı. Anadoluyu karış karış
dolaşarak turne yaptılar. Bütün paralarını bu tiyatroya yatırdılar. Pes
ettikleri günler olmadı değil. Ama sonunda, tiyatroyu açmadan koltukları
satmaya başladılar. Bu kampanya onları tiyatrolarına kavuşturdu.

Yeni
binalarını açarken çıkarılan "Kent Oyuncuları" dergisinin ilk sayısında
Yıldız Kenter şunları yazıyordu:

"Tiyatromuz açılıncaya kadar
satılan koltuk sayısı 278'i buldu. İstanbul dışına taşarak Ankara,
İzmir, hatta Söke'den karşılığında tanıdığımız haklardan çoğu zaman
faydalanamayacaklarını bile bile kampanyamıza katılanlar oldu. Tüccardan
emekliye,öğretmenine, bankasından köy okulları yardımlaşma
derneklerine, havalandırmacısından ışıklandırmacısına, halıcısından
marangozuna kadar binamızla uzaktan yakından ilgili çeşitli müesseseler
ve kişiler davamıza ortak çıktılar."

Seyircilerse bu salonu
doldurmak için birbirleriyle yarıştı. Kent Oyuncuları burada,
başladıkları yıllarda nasıl cesur oyunlar seçiyorlarsa gene öyle
davrandılar. Kolaycılığa düşmeden, "seyirciye inelim", "seyirci ancak
bunu anlar", "hayat zaten ağır, seyirci tiyatroda gülmek istiyor "
demeden, "biz bir özel tiyatroyuz, büyük prodüksiyonları ödenekli
kurumlar yapsın" diye düşünmeden, Shakespeare'ler, Çehov'lar oynadılar.
Müşfik Kenter unutulmaz bir "Hamlet" oldu, Yıldız Kenter seyircinin
belleklerinden çıkmayan enerjik bir "Arkadina"... Ve "Üç Kız Kardeş"ten
"Martı"ya, sahnede Çehov'un kendisi kadar ince bir "doktor", Şükran
Güngör. Ama yerli yazarları hiç ihmal etmediler. O yıllarda tanınmamış,
gencecik bir yazar olan Hidayet Sayın'ın "Pembe Kadın"ını yıllarca
kapalı gişe oynadılar. Bu başarıyı sinemaya taşıyıp, seyircinin
belleğine kazınan, o ünlü filmin yapılmasını sağladılar. Bu topraklara
tiyatro yaptıklarının bilerek, seyirciyi sürekli daha çok düşünmeye,
daha akıllı seçimler yapmaya zorlayarak çalıştılar. Ama hiç asık suratlı
olmadan, güleryüzlü tiyatroyu, nitelikli gülmeceyi eksik etmeden, titiz
bir repertuar örneğini hep göstererek...
Ve o sahneden kimler geçti,
kimler...
Genco Erkal, Tuncel Kurtiz, Sema Özcan, Çolpan İlhan,
Pekcan Koşar, Güler Ökten, Gülsüm Kamu, Gül Onat, Gülsen Tuncer, Kadriye
Kenter, Suzan Aksoy, Erol Günaydın, Ergun Köknar, Göksel Kortay, Erdal
Özyağcılar, Çiğdem Selışık, Alev Koral, Kemal Sunal, Bülent Koral, Ayla
Algan, Candan İsen, Cüneyt Türel, Mübeccel Vardar, Yılmaz Köksal, Meral
Taygun, Mustafa Alabora, Müjdat Gezen, Savaş Dinçel, Köksal Engür, Salih
Sarıkaya, Erdoğan Akduman, Gülsün Kamu, Celile Toyon, Ayhan Kavas,
Selçuk Yöntem. Ve daha gençler, Tilbe Saran, Demet Akbağ, Berna Laçin,
Uğur Yücel, Hande Ataizi, Şebnem Sönmez, Güneş Berberoğlu, Esra
Kızıldoğan. İlk kez profesyonel olarak o sahnede seyirciyle buluşan ve
hala orada çalışan, Mehmet Birkiye, Hakan Gerçek, Yeşim Koçak, Engin
Hepileri, Okan Yalabık, Bülent Şakrak, Bartu Küçükçağlayan, Demet Evgar
ve hala gelmeye devam eden niceleri... Ve Mengü Ertel. En güzel, en
unutulmaz tiyatro afişlerini onlar için çizdi. Duygu Sağıroğlu, Metin
Deniz en güzel dekorlarını onlar için tasarladılar. Osman Şengezer
neredeyse çizdiği her kostümle ödül kazandı. Yayın kuruluşlarının
cesaret edemediği yıllarda, oynadıkları oyunları kitap olarak bastılar,
"Kent Oyuncuları" adlı dergiyi yıllarca yayınladılar. Kamran Yüce'nin
özenle hazırladığı bu dergi, kimi sayılarında sadece Shakespeare'ye
adandı, kimi zaman da hocalarının 60. sanat yılında Muhsin Ertuğrul'a...
Yurdaer Altıntaş bu dergilere ve kitaplara durmadan kapaklar çizdi,
kimi zaman afişler kapak oldu kimi zaman da tersi. İmza, Yurdaer
Altıntaş ya da Mengü Ertel. Ülkemizin yetiştirdiği ilk ve en önemli
grafik tasarımcılarının ilk gençlik yıllarını Kent Oyuncuları'nda
geçirmesi tesadüf müdür?


Yıldız ve Müşfik Kenter Rockfeller
bursuyla yurtdışında Amerika'da da tiyatro eğitimlerini sürdürmüşlerdi.
Meslek yaşamlarının başlangıcından bu yana sahne hocalığı da yaparak,
bütün bu birikimlerini tiyatroya aktarmaya, tiyatroya katkılarını
arttırmaya çalıştılar. Yıllara sığmayan bu engin deneyimi hala
öğrencileriyle paylaşıyor, tiyatro hayatımıza yeni, pırıl pırıl isimler
eklemeyi sürdürüyorlar. Kent Oyuncuları'nın yılların üzerine çıkan
gençliği, hala tiyatromuzun en önemli kuruluşlarından biri olmayı
sürdürmesi, başlangıcındaki inançla birlikte, bu dinamizmi kavrayarak,
sürekli tazelenmelerinden, gençleşmelerinden geçiyor olsa gerek...

Şimdi
Şükran Güngör ve Kamran Yüce tiyatroyu başka bir dünyadan izliyorlar.
Aramızda değiller. Ama arkalarında emek vererek yetiştirdikleri
oyuncular, yönetmenler ve tasarımcılarla, yoluna kararlılıkla devam eden
bir tiyatro bıraktıklarını biliyorlar.